Warszawa ul. Bernardyńska 1 |
Wyświetl większą mapę |
Według wpisu w Krajowym Rejestrze Zabytków: „dworek, ul. Bernardyńska 1, poł. XIX, nr rej.: 883 z 7.04.1975” Historia:
Za osiedlem bloków z 1978 r., blisko
Jeziorka Czerniakowskiego, znaleźć jeszcze można XIX-wieczny dworek. Niewykluczone, że stoi
on w miejscu XVII-wiecznego drewnianego dworu Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, właściciela Czerniakowa, fundatora kościoła i klasztoru
ojców Bernardynów. W 1922 r. leżące odłogiem tutejsze grunty majątku Czerniaków nabył Wojciech Zatwarnicki, wykształcony na Ukrainie ogrodnik i pionier upraw.
Założył
tu wzorcowe gospodarstwo. Pobudował cztery olbrzymie szklarnie i tysiące inspektów. Wyspecjalizował się w uprawie bardzo wczesnych pomidorów, które jako pierwsze trafiały na warszawski rynek. Miał też olbrzymią plantację szparagów, uprawiał chrzan włoski, karczochy, selery, pory, ale główny dochód przynosiła mu doskonałej jakości cebula. „Kultury te prowadzone były w sposób w Warszawie i w Polsce wówczas nieznany i stanowiły sensacyjną atrakcję. Dla chrzanu sprowadził Zatwarnicki aż dwóch instruktorów z Niemiec, dla pomidorów przywiózł z Moraw technika, jak ze Szwajcarii mleczarza do krów (innych w oborze nie było jak z pierwszymi nagrodami; kupowane one były na dorocznych wystawach w Gdańsku, wszystkie wschodniopruskiej rasy). Wzorowe pieczarkarnie, dojrzewalnie i pakownie pomidorów oraz wytężona iście amerykańska akcja opanowywania wczesnymi warzywami z pola terenów importu z Niemiec i Włoch (np. Górny Śląsk), które zwycięsko były zdobywane, wszystko to czyniło z Czerniakowa nie tylko warsztat wzorowej pionierskiej pracy, ile ośrodek przyjacielskiego promieniowania przykładem i oświatą” - zachwycał się dr Władysław Rogowski na łamach pisma „Sad i Owoce” (nr 3 z września 1939 r.). Styl architektoniczny: Dwór drewniany, czterospadowy dach kryty gontem, wejście poprzedza czterokolumnowy ganek. W elewacji ogrodowej w miejsce ganku wprowadzono kilka lat temu pięcioboczną werandę. Stan zachowania: dobry Ostatnia wizyta ekipy Stowarzyszenia "Pospolite Ruszenie": 26.04.2009.Bibliografia dotycząca obiektu: - http://spiszabytkow.um.warszawa.pl/ZabytkiWarszawy/ - Terpiłowski J., Sto dworów Mazowsza, Warszawa, 2009. Zobacz inne dwory na stronie: | |
Opracowanie projektu, treść, fotografie - Stowarzyszenie "Pospolite Ruszenie", 2009 |