Szczytno 

  gmina: Załuski 

  powiat: Płońsk


Wyświetl większą mapę

Według wpisu w Krajowym Rejestrze Zabytków: „zespół dworski, XVIII/XIX, nr rej.: A-151 z 3.05.1962 i z 30.08.1980: dwór, drewn.; park”

Obiekt: drewniany, otynkowany

Historia: W XVIII wieku własność Wągrodzkich, w tym w 1783 roku Adama Wągrodzkiego, pisarza ziemskiego zakroczymskiego. W początkach XIX wieku w rękach Kobylnickich, potem Terencjusza Zalewskiego, następnie w końcu XIX wieku Zofii Izydory z Dziechcińskich Powichrowskiej, a później Rauów. W 1870 majątek podzielono na dwa folwarki. W okresie międzywojennym Gutowskich. Na skraju parku znajduje się murowana kapliczka upamiętniająca kapitana 38. Pułku Strzelców Lwowskich Mikołaja Gutowskiego, poległego w wojnie polsko-rosyjskiej 1920 roku. Obecny właściciel jest jego potomkiem.

Styl architektoniczny: Choć dwór powstał w końcu XVIII wieku, jego styl nawiązuje do siedzib średniozamożnej szlachty z poł. XVII wieku. Parterowy, na planie zbliżonym do kwadratu, nakryty wysokim polskim, łamanym dachem. Ten rodzaj dworu Jakub Kazimierz Haur w swej „Ziemiańskiej generalnej Ekonomice” z 1679 roku nazywał „chudopacholskim” w odróżnieniu od dworu pańskiego. Ten typ charakteryzował się usytuowaniem kuchni w samym środku budynku oraz podziałem na część mieszkalno-reprezentacyjną (izba, alkierz) oraz gospodarczą (z izbą czeladną). W dworach pańskich pomieszczenia gospodarcze znajdowały się w stawianych obok dworów oficynach. Wejście do dworu w Szczytnie poprzedza sionka, nakryta dwuspadowym daszkiem z okapem, która w XIX wieku zastąpiła drewniany ganek na słupach.

Stan zachowania: Dwór w stanie przyzwoitym, remontowany wyłącznie ze środków własnych  gospodarza.

Własność: prywatna  

Aktualne zagospodarowanie: siedziba rodu w oparciu o folwark odkupiony od PGR

Ostatnia wizyta ekipy Stowarzyszenia "Pospolite Ruszenie": 17.04.2009.

Bibliografia dotycząca obiektu:
- Libicki P., Libicki M., Dwory i pałace wiejskie na Mazowszu, Poznań 2009.
- Terpiłowski J., Sto dworów Mazowsza, Warszawa, 2009.

Zobacz inne dwory na stronie:

Opracowanie projektu, treść, fotografie - Stowarzyszenie "Pospolite Ruszenie", 2009